Lieve mensen,
Gisteren was het zoals jullie weten "derde kerstdag". In Denemarken heet dat "store Byttedag", de "grote ruildag".
Denen geven elkaar met kerst cadeautjes (of liever nog CADEAUS). Niet
alles valt in't emmertje, dus moet er soms weer worden geruild. Na de
kerstvakantie huren grote warenhuizen extra personeel in (gymnasiasten
en andere scholieren hebben toch vakantie) om alle ruil tot een goed
einde te brengen. Alles kan worden geruild. Maar...
Net voor de kerst zijn er speciale aanbiedingen, na de kerst niet meer,
dus kost dat wel gewenste rode t-shirt nu net iets meer dan het niet
gewenste blauwe!
Er wordt dus hier en daar flink bijbetaald en voor eventuele
tegoedbonnen wordt iets duurders gekocht, want geld teruggeven op zo'n
bon is er niet bij, die moet je "opmaken".
En eigenlijk kun je die tegoedbon veel beter even in de zak houden, want in januari start
de "Nytaarsudsalg" (Nieuwjaars-uitverkoop)
Wij waren kerstavond weer bij Gerda's dochter Mette en haar gezin. We
hebben daar weer uitgebreid gedineerd, met een goed glas wijn en
gebraden gans. Die ganzen hebben ze zelf, met kerst wordt er één
geslacht voor eigen gebruik en de rest gaat naar de poelier.
Daarmee zijn zij ook heel traditioneel, want gans is hèt deense
kerstgerecht, kalkoen vinden ze veel te engels (of nog erger "amerikaans").
Mette's jongste is van januari 2000, dus nu bijna zes. Bij de plechtige
dans rond de kerstboom, probeerde zij alles te regelen en dat lukte nog
ook.
Zij bepaalde welke liederen (liedjes) er werden gezongen en ze bleek de meeste uit het hoofd te kennen. Nieuwe geleerd op school, maar ook de oude, plechtige (stille nacht) en minder plechtige o.a. over een "Julenisse" (kerstkabouter) die iets onduidelijks op zolder uitvoert, naar wat ik begrepen heb eet hij daar "julegrod", dat is de in Denemarken wereldberoemde rijstepap met amandelen.
Het kerstdiner behoort als dessert deze "julegrod" te hebben. Er is in die pap één hele amandel, die trof Gerda (!) maar zij wist hem handig door te spelen naar Ejner. Hij was dus de kerstkoning en kreeg een extra gave, traditioneel een marsepeinen varkentje (vraag me niet waarom juist dat, want niemand schijnt dat te weten).
Laat in de nacht keerden we door een fantastisch mooie nacht huiswaarts. Vandaag was het niet zo mooi, de hele dag heeft het gesneeuwd en wat gewaaid, dus er ligt nu sneeuw, dunner of dikker afhankelijk van de wind, maar gemiddeld toch wel zo'n centimeter of 15.
We hoeven nergens meer naar toe dit jaar.
Oudjaar zijn we samen, we eten dan niet het traditionele deense oudjaarsmaal, maar een gewoon maal en 'savonds hollandse oliebollen!
Denen eten hun traditionele avondmaal met o.a. kabeljauw.
Ik vond op internet even gauw zo'n zestig kabeljauw recepten voor oudjaar.
Voor de liefhebbers hier Gerda's recept:
Ingredienten:
Kabeljauwfilets droog deppen en kruiden met peper en zout. Leg ze in de
kokende bouillon in een hoge braadpan en dek ze af met metaalfolie. De
vis moet 4-6 min. (afhankelijk van de dikte) stomen, tot het vlees wit
en vast is.
Zet het vuur uit en laat de vis nog ca. 5 min trekken in de afkoelende
bouillon.
Schil de aardperen en snijd ze in blokjes, die worden gebakken in weinig
olie samen met de gesneden ui.
Voeg de witte wijn toe en laat inkoken tot bijna alle vloeistof verdampt
is. Giet dan de room (melk) erbij en laat de saus koken tot deze dik
wordt, breng op smaak met zout peper en wat citroensap. (als je melk
hebt gebruikt, kun je binden met wat maizena).
De paddestoelen worden in weinig boter gebakken samen met de rode ui.
Voeg boter toe en de peterselie; breng op smaak met peper en zout.